Το εκπαιδευτικό σενάριο αφορά σε δύο από τα σημαντικότερα γεγονότα της αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας, καθώς με τον Α΄ Αποικισμό οργανώνεται κατά κάποιο τρόπο ο Ελληνισμός στο εσωτερικό του ενώ με τον Β΄ Αποικισμό, ο οποίος ως ένα βαθμό είναι συνέπεια του Α΄, ο Ελληνισμός οργανώνει την περιφέρειά του, επιτρέποντας συστηματικότερα την ανταλλαγή πολιτιστικών και άλλων στοιχείων με τους γειτονικούς λαούς, με κορυφαίο ίσως το ευβοϊκό-λατινικό αλφάβητο, και αναπτύσσοντας θεαματικά την οικονομία. Οι δύο αποικισμοί θα διαμορφώσουν έτσι το απαραίτητο πλαίσιο για όλη τη μεταγενέστερη Ελληνική Ιστορία και επιπλέον οι συνέπειές τους θα είναι διαχρονικές και θα επηρεάσουν τόσο τη Ρωμαϊκή και στη συνέχεια τη Βυζαντινή αυτοκρατορία όσο και ολόκληρη την Ευρώπη.
ΡΟΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΦΑΣΗ (1-2 ώρες)
Ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει την εισαγωγική φάση χρησιμοποιώντας και το παρεχόμενο από το σενάριο έτοιμο μάθημα σε μορφή παρουσίασης (powerpoint συνοδευόμενο από αρχείο word με βασικά σημεία τής παράδοσης, αναρτημένα στο συνδεδεμένο ηλεκτρονικό μάθημα, στην ενότητα Έγγραφα).
Στη φάση αυτή, οι μαθητές μέσω κειμένων, εικόνων και άλλων πηγών, ενημερώνονται για το γενικότερο ιστορικό πλαίσιο και ενεργοποιούν παλιές γνώσεις και την ιστορική σκέψη τους.
1η Δραστηριότητα
Αξιοποιείται κοινό για ολόκληρη την τάξη φύλλο εργασίας, αναρτημένα στο συνδεδεμένο ηλεκτρονικό μάθημα, στην ενότητα Έγγραφα, προκειμένου να βεβαιωθούν οι κεκτημένες βασικές γνώσεις αλλά και να ανιχνευθεί ο ορίζοντας προσδοκιών των μαθητών, ως ανατροφοδότηση για τον διδάσκοντα κατά την πορεία υλοποίησης του σεναρίου. Επιπλέον, πραγματοποιείται μέσω των δραστηριοτήτων του φύλλου εργασίας η πρώτη συστηματική επαφή των μαθητών με τον συνδεδεμένο με το σενάριο Θεματικό Χάρτη.
Τα ομαδοποιημένα αποτελέσματα θα διοχετευθούν από τον εκπαιδευτικό στην τάξη ώστε να επιτευχθεί μία πρώτη αλληλεπίδραση των μαθητών.
2η Δραστηριότητα
Αξιοποιείται το περιβάλλον τής εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης προκειμένου τα παιδιά να εμβαθύνουν πλέον σε ζητήματα εισαγωγικής φύσεως, καθώς μέσω της πλατφόρμας θα παρέχονται περισσότερες πληροφορίες που θα ξεκλειδώνουν βήμα-βήμα όσο ο μαθητής θα απαντά σωστά σε προκατασκευασμένα σχετικά ερωτήματα, αναρτημένα στο συνδεδεμένο ηλεκτρονικό μάθημα, στην ενότητα Ασκήσεις.
2. ΚΥΡΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΦΑΣΗ (2-3 ώρες)
Στην κύρια φάση τού σεναρίου, την έρευνα και τη σύνθεση των εργασιών, η αλληλεπίδραση των μαθητών θα πραγματώνεται μέσα από τους ρόλους τους, απλούς και δραματοποιημένους, όπως αυτοί περιγράφηκαν παραπάνω. Επιπλέον, αν το σενάριο διαρκέσει περισσότερο από τον ελάχιστο χρόνο υλοποίησης, ο εκπαιδευτικός μπορεί, όποτε το κρίνει σκόπιμο, να προσφέρει χρόνο ανατροφοδότησης των ομάδων μέσω της ανακοίνωσης της προόδου των εργασιών τους στην ολομέλεια της τάξης.
Με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού, οι μαθητές μπορούν να περιηγηθούν στις επιγραφές που έχουν βρεθεί στην αποικία που επέλεξαν να κτίσουν και να επιλέξουν από τα ονόματα που μαρτυρούνται σε αυτές, μέσω της ιστοσελίδας: http://epigraphy.packhum.org (και στο συνδεδεμένο ηλεκτρονικό μάθημα, στην ενότητα Σύνδεσμοι).
Κατά τη φάση αυτή, η οποία θα διαρκέσει περισσότερο από τις άλλες και θα λάβει χώρα στο Εργαστήριο Πληροφορικής τού σχολείου, οι μαθητές, ανάλογα με την ομάδα τους και το ρόλο τους, θα κληθούν να απαντήσουν σε καθοδηγούμενα ερευνητικά ερωτήματα.
1η Δραστηριότητα
Αξιοποιείται το περιβάλλον τής εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης προκειμένου οι μαθητές να εμβαθύνουν σε ζητήματα του Β΄ Αποικισμού και των προεκτάσεών του, όπως αυτά έχουν οργανωθεί στις σχετικές εργασίες, αναρτημένες στο συνδεδεμένο ηλεκτρονικό μάθημα στην ενότητα Ασκήσεις, από όπου παραπέμπονται στους οικείους παρόχους τού υλικού και στον συνδεδεμένο Θεματικό Χάρτη.
2η Δραστηριότητα
Αφού προηγηθεί από την ομάδα τού Μαντείου μία σύντομη εισήγηση του ρόλου του μαντείου των Δελφών στην ίδρυση αποικιών, με χρήση των νέων τεχνολογιών, θα ακολουθήσει μία δραματοποιημένη διαδικασία εκμαίευσης χρησμών από τις υπόλοιπες ομάδες, τις ομάδες των Αποικιστών. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει στη σύνταξη των χρησμών και να αξιοποιήσει ως έμπνευση τα παραδείγματα των χρησμών που δόθηκαν στους πρώτους βασιλείς-αποικιστές τής Μακεδονίας, όπως αυτά περιγράφονται στο Α. Κ. Καραδημητρίου, «Οι Μακεδόνες βασιλείς και οι χρησμοί», ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ, 26|1987, 126-138, κυρίως 130-131 (διαθέσιμο στο
http://epublishing.ekt.gr/el/5874/%CE%9C%CE%91%CE%9A%CE%95%CE%94%CE%9F%CE%9D%CE%99%CE%9A%CE%91/12246).
Οι χρησμοί που θα προκύψουν, που αφενός θα αξιοποιούν τις κεκτημένες γνώσεις και αφετέρου μπορούν να έχουν έναν ανεκδοτολογικό χαρακτήρα, θα αναρτηθούν σε μία μεγάλη επιγραφή-χαρτόνι. Οι ομάδες των αποικιών θα κληθούν να... προσαρμόσουν τους χρησμούς στα μέτρα τους και να τους αξιοποιήσουν κατά την ίδρυση της αποικίας τους.
3η Δραστηριότητα
Οι μαθητές καλούνται, με τη βοήθεια ενός προγράμματος ζωγραφικής (βλ. ενότητα Λογισμικό) να δημιουργήσουν τη δική τους αποικία, επιλέγοντας αιτιολογημένα την τοποθεσία και διαλέγοντας τα απαραίτητα ή λιγότερο απαραίτητα κτήρια που πρέπει κάθε αρχαία ελληνική πόλη να έχει, αναλόγως της μητρόπολής της (ναοί λατρευόμενων στη μητρόπολη θεών κτλ.) και του πολιτεύματός της (βουλή, δικαστήρια κτλ.).
3. ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ (1-2 ώρες)
Στην τελική φάση, με την καταληκτική δραστηριότητα και την αξιολόγηση του σεναρίου, αυτή δηλαδή της παρουσίασης και ανάρτησης, ο εκπαιδευτικός θα συγκαλέσει την ολομέλεια της τάξης προκειμένου να διοργανώσει την παρουσίαση των αποτελεσμάτων των ομάδων, θα πραγματοποιήσει δηλαδή, στη δραματοποιημένη εκδοχή της τάξης, ένα πανελλήνιο συνέδριο!
1η Δραστηριότητα
Με τη χρήση νέων τεχνολογιών, οι άποικοι θα παρουσιάσουν τις εμπειρίες τους και τις πόλεις που ίδρυσαν ενώ το μαντείο θα παρουσιάσει συνολικά τον ρόλο του στο όλο εγχείρημα.
Τα αποτελέσματα των ομάδων θα «καρφιτσωθούν» στον σχετικό θεματικό χάρτη ούτως ώστε η αλληλεπίδραση να ξεφύγει από τα όρια της τάξης και να είναι ανοιχτή στους επόμενους χρήστες τού σεναρίου.
2η Δραστηριότητα
Οι μαθητές θα κληθούν, ανά ομάδα, σε μικρό βάθος χρόνου, και αξιοποιώντας σημειώσεις πραγματικές αλλά και φανταστικές, που θα προκύπτουν από τους δραματοποιημένους ρόλους τους, να καταγράψουν σε μία σύγχρονη μορφή κειμενικού είδους (εφημερίδα, ηλεκτρονική ανάρτηση, επιστολή, απομνημονεύματα κτλ.) τις εμπειρίες τους ως άποικοι, και εντέλει ως οργανωμένοι μετανάστες σε έναν ξένο τόπο, με ισχυρούς πάντως συνήθως τους δεσμούς με τον τόπο προέλευσης.
