Βασική ιδέα του σεναρίου είναι να δώσει την ευκαιρία στους μαθητές/τριες να συνδέσουν τη νεότερη ελληνική ιστορία με την τέχνη και τον πολιτισμό.
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα: Να συνθέτουν πληροφορίες από τα δεδομένα.
Διδακτικοί Στόχοι
Γνώσεις
Να γνωρίσουν οι μαθητές τον ρόλο του Κατσαντώνη και των Σουλιωτών στην προεπαναστατική περίοδο
Να κατανοήσουν τις συνθήκες της Τουρκοκρατίας και τα επαναστατικά κινήματα
Να γνωρίσουν το έργο του Θεόφιλου και πώς η λαϊκή ζωγραφική μεταδίδει ιστορική μνήμη
Δεξιότητες
Ανάγνωση και ερμηνεία έργου τέχνης ως ιστορικής πηγής
Συνεργασία σε ομάδες και ανάπτυξη επιχειρηματολογίας
Κριτική σκέψη: διάκριση ιστορικής πραγματικότητας και καλλιτεχνικής απόδοσης
Στάσεις – Αξίες
Σεβασμός στην πολιτιστική κληρονομιά
Ενσυναίσθηση προς τα πρόσωπα και τα γεγονότα του παρελθόντος
Καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης μέσω της τέχνης
Διδακτικό Υλικό
Αναπαραγωγή του έργου του Θεόφιλου «Στο λημέρι του Κατσαντώνη» (σε ψηφιακή μορφή ή εκτύπωση)
Χάρτης της Ηπείρου και του Σουλίου
Απόσπασμα δημοτικού τραγουδιού για τον Κατσαντώνη
Φύλλο Εργασίας με ερωτήσεις
Προβολή βίντεο για τον Θεόφιλο
Διδακτική Πορεία
1η Φάση: Αφόρμηση (10’)
Ο εκπαιδευτικός προβάλλει τον πίνακα του Θεόφιλου. Ρωτά:
Τί βλέπετε στον πίνακα;
Ποιό γεγονός πιστεύετε ότι αποδίδει;
Τί συναισθήματα προκαλεί η εικόνα;
2η Φάση: Διερεύνηση (25’)
Παρουσίαση σύντομου ιστορικού σημειώματος για τον Κατσαντώνη (η δράση του, η αιχμαλωσία και η εκτέλεση από τον Αλή Πασά).
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και μελετούν τον πίνακα:
Ποιά πρόσωπα απεικονίζονται στη σκηνή δράσης; Ποιός ο ρόλος του λημεριού και της φύσης;
Πώς παρουσιάζεται / τί ενσαρκώνει ο Κατσαντώνης;
Ποιά στοιχεία είναι ιστορικά και ποια καλλιτεχνικά / συμβολικά;
Ποιά είναι τα κύρια στοιχεία της λαικής εικονογραφικής παράδοσης;
3η Φάση: Σύνδεση με την Ιστορία (30’)
Συζήτηση στην ολομέλεια:
Ποιό μήνυμα περνά ο Θεόφιλος μέσα από το έργο του;
Πώς η τέχνη συμβάλλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης;
Σύνδεση με τη γενικότερη ιστορική περίοδο (Σούλι, αντιστασιακά κινήματα πριν το 1821).
4η Φάση: Δημιουργική Εφαρμογή (20’)
Οι μαθητές δημιουργούν μικρό κείμενο/κόμικ/σκίτσο που αποδίδει ένα ιστορικό γεγονός της περιόδου (π.χ. μάχη Σουλιωτών, πρόσωπο Αλή Πασά).
Εναλλακτικά, γράφουν ένα «ημερολόγιο» με φανταστική αφήγηση του Κατσαντώνη πριν τον θάνατό του.
Αξιολόγηση και Αντίκτυπος
Συμμετοχή στη Συζήτηση και στις Ομάδες.
Το Φύλλο Εργασίας
Το Τεστ Πολλαπλής Επιλογής
Δημιουργική Εργασία (κόμικ/ημερολόγιο/σκίτσο).
